Trądzik różowaty – przyczyny, objawy i leczenie
Trądzik różowaty to przewlekła, zapalna choroba skóry twarzy. Stanowi nie tylko problem natury zdrowotnej, lecz także estetycznej. Zmiany o typie rumienia, krostek, grudek, a nawet przerostu tkanek mogą odbierać pewność siebie w relacjach społecznych. Choroba wymaga kompleksowego leczenia – w tym zabiegów z zakresu medycyny estetycznej.
Jak wygląda trądzik różowaty?
Trądzik różowaty to zespół dość charakterystycznych zmian w obrębie skóry twarzy, zwykle w jej centralnej części – na nosie i przylegających do niego częściach policzków, na czole i brodzie. Rzadziej choroba obejmuje szyję, dekolt, plecy, skórę głowy albo okolice oczu. Przebiega z okresami zaostrzeń i remisji. Pierwszym objawem trądziku różowatego jest napadowe zaczerwienienie twarzy, które nie ustępuje przez dłuższy czas. Pomiędzy epizodami występowania rumienia skóra wygląda prawidłowo. W miarę postępu choroby zmiany przyjmują jedną z dwóch postaci.
Trądzik różowaty grudkowo-krostkowy to wariant, w którym występuje przetrwały rumień. Pod powierzchnią skóry uwidaczniają się teleangiektazje, czyli poszerzone naczynka nazywane pajączkami. W okresach zaostrzenia choroby do wymienionych objawów dołączają grudki i krostki. Mimo tych niedoskonałości cery typ grudkowo-krostkowy to trądzik różowaty lekki. Choroba może bowiem przybrać także postać przerostową (guzkową). Wówczas dochodzi do nieregularnego pogrubienia skóry – zwykle w obrębie nosa (tzw. kalafiorowaty nos). Jest ono wynikiem przerostu gruczołów łojowych, dlatego objawem towarzyszącym jest tłusta cera w obrębie zmian.
Wyżej opisanym symptomom mogą towarzyszyć takie objawy trądziku różowatego jak:
świąd i pieczenie skóry w obszarze objętym zmianami,
suchość, szorstkość i łuszczenie się skóry,
obrzęki twarzy (zwłaszcza w okresach zaostrzenia zmian).
Przy trądziku różowatym często występują objawy dotyczące oczu – ich zaczerwienienie, łzawienie, pieczenie, obrzęk powiek oraz teleangiektazje na ich brzegach. Chory może mieć uczucie ciała obcego w oku, światłowstręt, pogorszone widzenie. Stan ten często przeradza się w zapalenie spojówek czy rogówki.
Trądzik różowaty – przyczyny
Trądzik różowaty jest nerwicą naczynioruchową skóry – zmiany skórne są wynikiem nieprawidłowej reakcji naczyń krwionośnych na różnego typu bodźce. Objawy trądziku różowatego świadczą o zaburzeniach czynności różnych układów lub narządów wewnętrznych, jednak bez uchwytnych zmian fizjologicznych w ich obrębie. Mechanizm rozwoju choroby jest złożony i nie można go w pełni wyjaśnić. Za czynniki, które mogą powodować rozwój trądziku różowatego, uznaje się:
uwarunkowania genetyczne,
nieprawidłowości dotyczące funkcjonowania układu immunologicznego,
nadreaktywność naczyń krwionośnych,
zaburzenia równowagi hormonalnej (na przykład u kobiet w ciąży lub w okresie przekwitania),
nadmierna ekspozycja na promieniowanie UV,
niektóre infekcje pasożytnicze lub bakteryjne (na przykład zakażenie nużeńcem).
Ryzyko zachorowania wzrasta u osób, które:
przebyły trądzik młodzieńczy,
cierpią na łojotokowe zapalenie skóry,
mają jasną karnację, oczy i włosy,
palą papierosy lub nadużywają alkoholu,
mają nieprawidłowo zbilansowaną dietę.
Trądzik różowaty dotyka około 10% populacji. Najczęściej rozwija się u osób pomiędzy 30. a 60. rokiem życia. Nieco częściej chorują na niego kobiety, choć to mężczyzn zwykle dotyka cięższa postać choroby.
Jak leczyć trądzik różowaty?
Trądzik różowaty można leczyć na wiele sposobów, jednak w zaawansowanym stadium choroby terapia ma charakter objawowy – nie eliminuje przyczyn powstawania zmian skórnych. Rozwój schorzenia można powstrzymać tylko w jego bardzo wczesnej fazie. Właśnie dlatego nie wolno lekceważyć objawów, które mogą wskazywać na początki trądziku różowatego. Napadowy rumień utrzymujący się bez wyraźnej przyczyny jest pilnym wskazaniem do wizyty u dermatologa. W przypadku rozwoju pełnoobjawowego trądziku różowatego leczenie powinno przebiegać wielotorowo i obejmować:
dobrze dobraną farmakoterapię (preparaty działające miejscowo i leki doustne),
zabiegi z zakresu medycyny estetycznej,
zmianę stylu życia (wyeliminowanie czynników nasilających objawy).
Choć nie są znane sposoby, które pozwoliłyby na wyleczenie trądziku różowatego raz na zawsze, z pomocą wyżej wymienionych metod można uzyskać długotrwałą remisję objawów.
Trądzik różowaty – leczenie farmakologiczne
Podstawą doboru terapii odpowiedniej do potrzeb danej osoby jest szczegółowa diagnoza. Leczenie trądziku różowatego należy zatem rozpocząć od wizyty u dermatologa, który określi typ schorzenia i charakter istniejących zmian. Nie należy podejmować żadnych działań bez konsultacji ze specjalistą. Wszelkie domowe sposoby leczenia albo zabiegi kosmetyczne wykonywane bez wcześniejszej konsultacji lekarskiej mogą przynieść więcej szkody niż pożytku.
Lekarz najczęściej zaleca miejscowe stosowanie preparatów w postaci żelu lub maści (na przykład z metronidazolem). Przepisuje też pacjentowi leki zwalczające takie uciążliwe objawy trądziku różowatego jak świąd czy pieczenie skóry. Dodatkowo specjalista może zlecić doustny antybiotyk, na przykład doksycyklinę.
Jaki zabieg na trądzik różowaty?
W leczeniu tej przypadłości wysoką skuteczność wykazują zabiegi na trądzik różowaty z zakresu medycyny estetycznej. Ze zmianami o typie rumienia i teleangiektazji doskonale radzi sobie laseroterapia. Wykorzystuje się w niej lasery: pulsacyjny barwnikowy (PDL), neodymowo-yagowy (Nd:YAG), IPL i CO2. Odpowiedniej długości światło lasera zamyka poszerzone naczynka, przywracając skórze naturalny, jednolity koloryt.
Choć może się to wydawać nieoczywiste, w leczeniu trądziku różowatego pomocne są też niektóre peelingi medyczne. Zabiegi kwasami zwykle odradza się osobom o cerze wrażliwej, z objawami dermatoz. Umiejętnie przeprowadzona kuracja kwasem azelainowym lub salicylowym może jednak przynieść skórze z trądzikiem różowatym wiele korzyści. Substancje te mają właściwości antyseptyczne i przeciwzapalne, zmniejszają obrzęki, przyspieszają gojenie się oraz wygładzają naskórek.
Gabinety medycyny estetycznej oferują też wiele innych zabiegów, które mogą się okazać pomocne przy leczeniu trądziku różowatego. Należy do nich na przykład mezoterapia igłowa, w której do obszaru objętego zmianami aplikuje się odżywczy koktajl witaminowy albo stymulatory tkankowe służące regeneracji i przebudowie skóry. Osoby z przerostową odmianą trądziku różowatego mogą skorzystać z zabiegu dermabrazji czy elektrokoagulacji. Procedury te służą niechirurgicznemu usunięciu zgrubień skóry powstających w przebiegu choroby. O wyborze metody zawsze powinien decydować specjalista.
Styl życia a leczenie trądziku różowatego
Trzecim, niezwykle istotnym filarem w leczeniu trądziku różowatego jest styl życia pacjenta. To od jego codziennych nawyków zależy utrzymanie efektów terapii. Chory powinien unikać czynników, które mogłyby powodować zaostrzenie choroby, czyli:
ekspozycji na promieniowanie UV bez odpowiednio silnej ochrony przeciwsłonecznej,
narażania skóry na skrajne temperatury,
picia alkoholu, palenia papierosów,
jedzenia pikantnych i gorących potraw,
zażywania leków rozszerzających naczynia krwionośne,
intensywnego wysiłku fizycznego,
silnego stresu.
Ważnym elementem leczenia trądziku różowatego jest delikatna pielęgnacja skóry. Dobór kosmetyków odpowiednich do jej potrzeb warto skonsultować z lekarzem lub kosmetologiem.